Cerddoriaeth Archives - Page 7 of 40

Mwng gan Super Furry Animals – trac-wrth-drac (i’r ffans)

Tra bod rhai o’r byd wrthi’n darganfod Super Furry Animals, mae rhai ohonom ni yn gwrando ar Mwng bob pythefnos ers blynyddoedd.

Beth sydd ar ôl i wrandawyr sy’n (gor)gyfarwydd â Mwng?

Does dim rhaid i mi ddweud pa mor wych yw’r albwm, does dim rhaid ailadrodd y straeon am y tanc a does dim rhaid dweud bod cerddoriaeth yn iaith ryngwladol (o sgrechian).

Felly dyma ambell nodyn am Mwng i ffans Super Furry Animals.

Dw i ddim yn ceisio cynnig canllaw diffiniol neu ddim byd, dim ond meddyliau randym ar yr unig albwm yn fy ngasgliad sydd ar bedwar fformat; gasét, CD, digidol a finyl bellach.

Drygioni

Sain dechrau recordio tap yw’r eiliad gyntaf o’r gân a record hon. Mae’n swnio’n amrwd, yn cyfeirio at y broses recordio ac mae’n wych. Gall dychmygu’r cynhyrchydd Gorwel Owen wrth y desg. Mae mwy o chwarae gyda thapiau yn y gân nes ymlaen.

Mwng oedd yr albwm syth ar ôl Guerilla ac mae tebygrwydd o ran steil glam troed drwm i Keep The Cosmic Trigger Happy oddi ar yr albwm honno a phethau glam fel Tocyn gan Bran, Roxy Music ac ati.

O ran geiriau mae Gruff yn dychwelyd i rai o’i hoff themau. ‘Drygioni’ yn swnio fel ‘drug’ ac mae fe wedi blino. (Gweler hefyd: ‘sleep deprivation’ oddi ar Guacamole, ‘dwy awr o gwsg’ oddi ar Pam V).

Mae’n anodd peidio cofio roedd y Cynulliad yn sefydliad newydd sbon pan mae fe’n odli ar ‘datganoli’.

@ytwll @carlmorris @superfurry bît cowbell Drygioni yn fatgoffa o agoriad Gwesty Cymru. Cofio’r wefr o’i glywed y tro cyntaf: hit LP Cymraeg — Gareth Morlais (@melynmelyn) May 1, 2015

Ymaelodi â’r Ymylon

Ydyn nhw yn cyfeirio at Gymru yn gyffredinol fel cenedl ar yr ymylon neu’i statws fel band sydd wedi lleihau’i ddefnydd o’r Gymraeg? Bach o’r ddau dw i’n credu ond yn tueddu tuag at yr ail. Pwy oedd y bobl a oedd yn cwestiynu iaith y band? Dyma gartwn yn rhifyn 7 o’r ffansin Seren Dan Gwmwl yn haf 1998: Roedd Golwg o Fawrth 2000 yn cyfeirio at rai fel bach o gyd-destun:

[…]

Wrth i gyd-fandiau Cymraeg ddechrau cael llwyddiant yn y byd roc rhyngwladol, mae yna ddadlau wedi bod ynglŷn â phenderfyniad rhai i ganolbwyntio ar ganu yn Saesneg. Nid dewis canu mewn iaith arall oedd y broblem, ond rhoi’r gorau i ganu yn Gymraeg. Nid dangos ei bod hi’n bosib i siaradwyr Cymraeg lwyddo yr oedden nhw, ond awgrymu fod anghofio’r iaith yn rhan o’r broses honno.

Mae’r rhan fwya’ o bawb ohonon ni yn defnyddio’r Saesneg yn ein gwaith a llawer yn ennill arian trwy berfformio neu sgrifennu ynddi. Rhagrith ydi beio neb arall am wneud yr un peth.

Y broblem efo rhai o’r grwpiau oedd eu bod nhw – fel y mae un o ganeuon diweddar Steve Eaves yn awgrymu – fel petaen nhw’n ymorchestu yn y Saesneg ac wedi diflannu o ddigwyddiadau mawr fel yr Eisteddfod.

Y canlyniad oedd fod y rhan fwya’ o grwpiau Cymraeg newydd hefyd yn dechrau canu caneuon Saesneg, heb fawr ddim gobaith o wneud unrhyw argraff ar y byd rhyngwladol. Roedd y diwylliant ei hun yn troi’n Saesneg.

Roedd yna wendid yn rhai o’r dadleuon hefyd, yn enwedig mewn dwy:

– Os oedd cerddoriaeth yn ‘iaith ryngwladol’, pam oedd angen troi i unrhyw iaith ond y Gymraeg?

– Os ydi pawb bellach yn hyderus yn yr iaith, pam nad ydan ni’n ddigon hyderus i fynd â hi efo ni i’r byd y tu allan?

[…]

Os taw dyna yw safon yr ymateb yn ogystal â chaneuon ‘amddiffynnol’ eraill fel (Nid) Hon Yw’r Gân Sy’n Mynd I Achub Yr Iaith, dylen ni fod yn ddiolchgar i’r pobl a gwynodd!

Y Gwyneb Iau

Mae ‘na hiwmor mewn cwpled fel:

Pwy wnaeth daflu’r ffrwyth at ein llwyth? Pwy all dalu’r pwyth?

Talu’r Pwyth yw’r teitl amgen ac mae hi am ryfel yn ôl y band. Yn ‘dos lawr i’r de’ dw i’n meddwl mwy am Gymry yng Nghymru (nag efallai Fietnam neu Gorea). Pwy â wyr?

Dacw Hi

Mae’r geiriau ‘sylwi bob dim’ yn atgoffi fi o She’s Got Spies. Yn sicr roedd Gruff arfer ailgylchu syniadau yn y ddwy iaith, e.e. The International Language of Screaming a Blerwytirhwng. Mae’r gân yn tarddu o 1987 ac mae credit ysgrifennwr ar y pecyn newydd trwy gwmni Domino i Ffa Coffi Pawb. Dacw Hi oedd y ffarwel arall i Ffa Coffi. Ond roedd y recordiad a threfniant yn gyfredol. Defnyddiodd Cian Ciaran yr un dechreuad electronig ar ei diwn Luciano o dan yr enw Acid Casuals.

Nythod Cacwn

Yn ôl y band mae’r gân hon ynglŷn â fethu yn llwyr, fel cael eich pigo gan gacwn. Hmm.

Pan Ddaw’r Wawr

Mae ‘Digon i ddweud ond neb i wrando’ yn dorcalonnus. Dydy SFA ddim yn canu geiriau mor uniongyrchol ag ‘asgwrn cefn gwlad wedi ei dorri’ yn eu caneuon Saesneg.

Digon i ddweud ond neb i wrando. Mae elfen o eironi bellach gan ystyried taw dyna yw’r albwm mwyaf llwyddiannus yn Gymraeg. Dyma’r EDM gan Elfyn Llwyd AS gyda gwelliant hileriws gan Lembit Opik AS.

Ysbeidiau Heulog

Hello Sunshine. Dyna oedd yr unig sengl oddi ar yr albwm, y gân mwyaf positif – a chyflym.

Does bron neb yn cofio’r jam ar ochr b, Charge. Efallai bydd hi ar y fersiwn estynedig bonws Mwng yn 2030.

Y Teimlad

Roedd Gruff a Datblygu wedi bod ar yr un record o’r blaen, Cam o’r Tywyllwch pan oedd Gruff yn drymio mewn band ifanc o’r enw Machlud. O’n i’n chwilio am esgus i rannu’r llun yma rili. Mae SFA yn hoffi gwneud cyfyrs o ganeuon Cymraeg (Y Brawd Houdini yn fyw, Tocyn gan Ffa Coffi, Chwarae’n Troi’n Chwerw gan Gruff yn solo).

Mae’r cyfyrs yn ddylanwadol yn yr un modd â chyfyrs reggae gan The Clash. Heblaw am dafodiaith does dim ailddehongliadau o’r caneuon fel y cyfryw – mae’r fersiwn Datblygu o’r Teimlad yn fwy electronig na’r un SFA! Yn hytrach maen nhw yn gyfle i gyflwyno tiwns ardderchog i gynulleidfa ehangach.

Mae’r band hefyd yn hoff iawn o bop. Fyddai SFA yn wneud tîm cwis pop penigamp.

Sarn Helen

Gyrru gyrru gyrru. Clod am ddefnyddio’r gair ‘goddiweddyd’ mewn cân. Dyna sy’n wneud y gân hon yn ddoniol – a difrifol ar yr un pryd. Byddwch yn ofalus iawn wrth oddiweddyd ar yr A470 neu unrhyw heol.

Diweddariad: mae trafnidiaeth dal yn gachu yng Nghymru achos mae’r heolydd mawr a rheilffyrdd yn arwain allan o’r gwlad. O leiaf rydym wedi cael ffordd osgoi Porthmadog a’r gwasanaeth awyr Ynys Môn-Rhws ar Citywing ers yr albwm hon.

Gwreiddiau Dwfn / Mawrth Oer Ar Y Blaned Neifion

Dydy dirywiad erioed wedi swnio mor brydferth. Mae’r geiriau cryno ‘dal dy ddŵr’ yn agosach i’r gwirionedd na ‘dal dy dir’.

@ytwll Gwreiddiau Dwfn, oherwydd y geiriau, a’r offerynnau pres — Gareth Iwan OMB (@GarethIwan) April 30, 2015

Mae cysylltiad rhwng Cymru a’r gofod yn y byd Super Furry – er mwyn i ni beidio bod yn rhy ‘fewnblyg’ efallai. Yn ogystal â ‘Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogochynygofod’, dyna gyfraniad Super Furry Animals wedi cyfrannu at Gymruddyfodoliaeth.

Mae llais od rhwng 0:04 a 0:10 ar y trac sy’n swnio bach yn Saundersaidd ond dw i’n methu clywed beth mae hi neu fe’n dweud.

Dw i’n joio’r fersiwn jazz ad lib o’r gig ATP oddi ar y disgen fonws. Mae dirywiad erioed wedi swnio mor swnllyd!

Gadewch sylwadau os dych chi eisiau.

Diolch Caniadur am help gyda’r geiriau ac i’r band wrth gwrs. Llun gan SFA o’i cyfrif Instagram.

Buddugoliaeth Datblygu yn Ngŵyl CAM 2015

Mae hi’n anodd dychmygu sut allai Datblygu wedi gwella eu perfformiad yng Nghanolfan y Mileniwm fel rhan o Ŵyl CAM 2015. O’n i’n nerfus drostynt am y gig, yn enwedig wrth ystyried y lleoliad anarferol, y bwlch oddeutu 20 mlynedd ers eu gig diwethaf fel grŵp ac yn amlwg, yr holl heriau personol sydd wedi bod yn y cyfamser.

Nid Datblygu yw’r math o grŵp sy’n chwarae hits ac encores. Os ydych chi eisiau gweld y math yna o beth, ewch i weld Bruce Springsteen. Neu Edward H. Mae hen ddigon o bwyslais ar y gorffennol yn y prif ffrwd fel y mae.

Dyma’r rhestr o ganeuon:

1. Llawenydd Diweithdra
2. Y Llun Mawr
3. Mynd
4. Nesaf
5. Nid Chwiwgi Pwdin Gwaed
6. Slebog Bywedeg
7. Gwenu Dan Bysiau 2015

Dyna sut mae grŵp mor arloesol yn parchu eu trosiadau a pharhau i ddilyn eu hegwyddorion sylfaenol. Byddai Cân i Gymry, er enghraifft, wedi cyfeirio at raglenni sydd ddim yn bodoli bellach ac mae gan Dave yr hawl i fyw yn y presennol trwy’i eiriau. Fel mae’n digwydd clywais wrth rhywun bod e am fod yn westai ar Heno rhywbryd. Yn ôl y sôn mae fe’n ffan mawr o’r rhaglen. Annwyl gynhyrchwyr Tinopolis, rydych chi’n gwybod beth sydd eisiau.

Dw i mor falch bod Dave a Pat wedi goroesi ac yn ôl ar y llwyfan, ac yn cael y sylw haeddiannol o’r diwedd – wrth rhai o bobl ta waeth. Wrth gwrs mae angen clodfori Gŵyl CAM am y digwyddiad yn ei gyfanrwydd. Ond doedd bron dim sylw yn y wasg i ddychweliad Datblygu hyd y gwn i. Fel cerddorion mae Datblygu yn cynnig celf, nid adloniant, ai dyna sy’n annymunol i fwy nag un cenhedlaeth o gynhyrchwyr a golygyddion ers yr 80au?

Mae angen sôn am y deunydd newydd. Mae’r albwm Erbyn Hyn yn benigamp – maen nhw wedi diweddaru’r themâu a’r ffyrdd o gynhyrchu curiadau a seiniau. Yn y bôn rydym yn cael Datblygu 2015.

Roedd sain y sioe neithiwr yn benigamp, roedd modd clywed pob un gair. Ar y sgrîn roedd hen fideo o rywbeth sy’n edrych fel Dechrau Canu Dechrau Canmol (sawl person yn y cynulleidfa a welodd mamgu neu dadcu ar y sgrîn?) gydag effaith gweledol o bennau pobl yn toddi – mewn ebargofiannau neu enfysau, mae’n anodd dweud.

Dyna ydy buddugoliaeth – tua 25 munud o berffeithrwydd dros saith cân. Chwaraeodd Datblygu y caneuon roedden NHW eisiau chwarae. Mae’r cliw yn yr enw; maen nhw yn symud ymlaen. Mae’r gorffennol yn rhy boenus ta waeth.

Diolch i Turnstile am y llun.

Gŵyl CAM: Datblygu, Ela Orleans, Ann Matthews, Agata Pyzik…

Digwyddiad newydd sbon o drafodaethau, ffilm a gigs fydd Gŵyl CAM ac mae’r cyfan yn digwydd yng Nganolfan y Mileniwm yng Nghaerdydd ar ddydd Sadwrn 25ain o Ebrill 2015 o 12 hanner dydd ymlaen.

Mae CAM yn gyrchfan aml-gyfrwng sy’n cael ei churadu a’i ddatblygu gan Peski. Mae’n cynnig platfform i gerddoriaeth arbrofol a ffilmiau anturus o Gymru, yn ogystal â rhoi sylw i artistiaid o amgylch y byd sydd o’r un brethyn creadigol. Mae CAM yn gweithredu fel rhaglen radio wythnosol, yn guraduron ffilmiau a rhaglenni dogfen blaengar, yn gylchgrawn digidol ac yn gyfres o ddigwyddiadau byw – yn hafan i feddwl amgen.

Mae dim ond 300 o docynnau ac yn ôl y sôn maen nhw yn gwerthu yn dda. Bydd nifer cyfyngedig ar gael wrth y drws. Fel arall mae modd mynychu rhai o’r pethau am ddim heb docyn.

Ond bydd rhaid i chi brynu tocyn i fynychu’r gigs. Mae’n synnu fi nad oedd unrhyw straeon o gwbl yn y cyfryngau prif ffrwd, hyd y gwn i, am ddychweliad Datblygu i’r llwyfan. Dw i’n cyffroi ac hefyd yn teimlo bach yn nerfus am y peth.

Trefnwyr Gŵyl CAM yw’r pobl ysbrydoledig tu ôl i’r sioe radio hudolus Cam o’r Tywyllwch; Gwenno Saunders, Rhys “Jakokoyak” Edwards a Garmon Gruffydd. Mae Rhys a Garmon yn rhyddhau cerddoriaeth o’r radd flaenaf trwy Recordiau Peski ers rhywbeth fel 12 mlynedd hefyd. Diolch o galon iddynt hwy!

Albwm newydd gan frenin techno modiwlaidd Steevio

Brenin techno modiwlaidd ydy Steevio. Ar Y Twll rydym eisoes wedi rhannu’r fideo uchod o Steevio yn perfformio ei gerddoriaeth yn fyrfyfyr.

Ar ddiwedd Chwefror 2015 bydd label Mindtours yn rhyddhau ei albwm newydd o’r enw Animistas ar ddau ddarn o finyl 12″. Dyma’r rhestr o draciau.

Brenin techno modiwlaidd ydy Steevio. Ar Y Twll rydym eisoes wedi rhannu’r fideo uchod o Steevio yn perfformio ei gerddoriaeth yn fyrfyfyr.

Ar ddiwedd Chwefror 2015 bydd label Mindtours yn rhyddhau ei albwm newydd o’r enw Animistas ar ddau ddarn o finyl 12″. Dyma’r rhestr o draciau.

A1 Codi
A2 Ailgylchu
B1 Cynnal
B2 Caru
C1 Empathi
C2 Saith
D1 Cydfodoli
D2 Cydraddoldeb

Mae modd clywed clipiau swynol, hudolus, hypnotig o’r saith trac:

Os ydych chi’n chwilfrydig mae Steevio yn defnyddio Eurorack Modular, Moog Voyager RME a modiwlau o Doepfer, Tiptop Audio, Livewire, Analogue Systems, Analogue Solutions, Metasonix, Bubblesound, Makenoise ac MFB.

Yn y misoedd nesaf bydd ganddo fe gigs yn Llundain, Lloegr; Gŵyl Bloc yng Ngwlad yr Haf, Lloegr; coedwigoedd yng Ngharreglwyd ger Caergybi; a Freerotation, ei ŵyl ei hun, yn Y Gelli Gandryll.

O tynn y gorchudd: bandiau sy’n chwarae cyfyrs

Gweld fideo byw o fand newydd sy’n cael eu brolio’n eithriadol rownd parthau’r gogledd, oedd yn dangos hwy’n perfformio Wagon Wheel, y diwn Old Crow sy’n cael ei berfformio gan chwarter y grwpiau yng Ngwynedd, sbardunodd y rant gweplyfr uchod. Ro’n i’n flin mai dyna fy mlas cyntaf arnyn nhw. Ond roedd y crochan yn berwi ers blynyddoedd wrth i fwy a mwy o fandiau ac artistiaid ddewis anwybyddu’r hunaniaeth yr oeddent wedi greu eu hunain a rhoi canran amrywiol o’u set i chwarae tiwns pobl eraill ar drael eu catalog caboledig eu hunain.

I roi enghraifft o begwn y ddadl af yn ôl i 2007. Daeth Almaenwr oedd ar ei wyliau i’r bar yn Nhŷ Newydd Sarn a gofyn a fyddai’n cael chwarae yno. Mi gei ddechrau’r noson yfory o flaen Y Gwyddel, y Cowboi a Gwilym Morus meddwn. Mi awgrymodd fod ganddo un neu ddau o gyfyrs Bob Dylan yn ei set a brofodd yn danddweud wrth iddo gamu i’r llwyfan a mynd drwy dri chwarter awr o ganeuon Bob Dylan.

Bu i Oliver wedyn eistedd yn gegrwth yn gwrando ar y tri ar ei ôl yn chwarae caneuon yn eu iaith eu hunain, gan ddatgan ei edmygedd at yr arlwy a rhithyn o gywilydd ei fod yn dod o wlad o 80 miliwn a wedi methu gwneud yr un fath. Wedyn, ar ôl yfed swmp sylweddol o wisgi Penderyn, mi ddisgynodd ar ei gefn yn llythrennol wrth fynnu ailymweld a’r llwyfan i gloi’r noson gyda Blowing in the Wind.

Roedd y gwymp symbolaidd honno’n adlewyrchiad o’r cyferbyniad rhyngtho a Gwilym Morus yr oedd ef ei hun wedi ei amlinellu, a’r holl brofiad a’r elw gaiff rhywun o wrando ar set perfformwyr sydd wedi rhoi eu pen a’u pastwn i’w gwaith yn hytrach na cheisio plesio torf a thiwn rhywun arall.

Mae gig yn cael ei gyhoeddi sy’n cynnwys artist hoff. Mae’r dyddiad wedi ei selio yn dy ben. Ti hyd yn oed yn chwarae’r albym er mwyn rhagflas o’r pleser o dy flaen, yn gwybod nad oes unrhyw beryg i’r caneuon fynd yn rhy gyfarwydd. Maent yn cyrraedd y llwyfan a ddim cweit yn dweud:

‘Diolch am y croeso. Hanner awr ganddon ni, a mae’n debyg fod chi gyd wedi hoffi ein albwm diweddar neu fysech chi ddim yma felly yn hytrach na chwarae un o hwnnw neu gan newydd sydd ganddon dyma’n dehongliad o un o ganeuon lled-enwog Jarvis Cocker fel anrheg arbennig i chi’.

Daw un arall y maent wedi ei ddysgu o albym fer newydd Ryan Adams ar ôl iddynt fynd drwy’r rigmarol o chwarae un o’u catalog eu hunain. Daw’n amlwg i’r dorf fod hanner eu set nhw’n mynd i fod yn ganeuon pobl eraill. Mae’r dorf yn clapio’r un fath gan ei fod yn ddigon dymunol a ddim eisiau ymddangos yn annifyr.

Ond mae’r drwgdybiaeth yn hongian yn yr awyr. Ar bob cyfrif gollyngwch ganeuon newydd i’r set, dyna fel mae band yn datblygu. Ond mae gormod o ganeuon pobl eraill yn dangos ryw ddiffyg sy’n disgyn mewn i un o’r categorïau yma:

Diffyg hyder, yn ddiarwybod efallai, yn eu caneuon eu hunain.
Diflasu ar eu set a dim caneuon newydd i ddisodli’r rhai sy’n mynd ar eu nerfau.
Hoffi’r gân gyn gymaint mae’n rhaid iddyn nhw ei chwarae (weithiau ym mhob gig) gan eu bod yn ei ymarfer. Ac wedyn mae’n haws ei berfformio nac ailymarfer hen gân.
Direidi bwriadol a’r agwedd ‘mi wnawn ni be da ni isho’. Sy’n iach mewn ffordd, ond nid pan mae’n dod ar draul gwaith y band eu hunain.
Ryw ymgais i ddangos eu tast gerddorol rhagorol am gydnabyddiaeth y dorf, er eu bod wedi dangos hynny yn barod drwy dalu i fod yna i wrando ar ganeuon y band.
Neu’r rheswm mwyaf amlwg a dealladwy, i adio at set byr gan fod y band yn newydd.

Mae cyfyrs yn dirywio hygrededd y band yn yr hir dymor. Wrth feddwl am y gorau o’r gorau does yr un yn disgyn yn ôl ar ganeouon pobl eraill. Mae Big Leaves er enghraifft yn aros ar bedastl uwch gan fod pob eiliad fwy neu lai a ddaeth ohonynt yn fyw ac ar record i gyd yn gyfangwbl o’u pen a’u pastwn eu hunain. A does neb yn dweud am Anhrefn y byddai nhw’n fand llawer gwell pe baent ond wedi chwarae mwy o gyfieithiadau The Clash.

Rydym yn eich hoffi fel band oherwydd eich gwaith chi. Does dim angen trio’n plesio a chaneuon pobl eraill. A phan mae’r cyfyrs hynny’n plesio llai na’r rhai rydych wedi eu gollwng o’ch set er eu mwyn, yna rydych yn colli ddwywaith. Ac os oes ganddoch bedwar albwm dan eich belt siawns y medrwch gadw pethau’n ffresh heb ddisgyn fel fwltur ar waith eich hoff American o’r mis waeth pa mor dda eich ymgais.

Mae’n fformiwla syml. Os oes ganddoch gatalog llewyrchus o ganeuon, a set o hanner awr lle mae pobl wedi talu i ddod i’ch gweld, peidiwch a threulio ei hanner o’n chwarae caneuon pobl eraill. Ac ydy, mae’n waeth os mai cyfyr Saesneg ydyw, i fand sydd erioed wedi cyfansoddi’n Saesneg, gan fod y cyferbyniad yn fwy. Nid ydyn wedi dod i glywed The Times They Are a-Changin’ mwy na bydda ni’n talu i weld Bob Dylan yn canu eich caneuon chi.