Tag: Rhys Mwyn

Retromania ac ailgylchu diwylliant pop, oes gormod?

Dyma un o fy hoff lyfrau o lynedd, Retromania gan Simon Reynolds. Tybed os oes unrhyw bobol Cymraeg eraill wedi ei darllen hefyd? Os oes gyda ti unrhyw ddiddordeb mewn diwylliant pop fel newyddiadurwr, DJ neu artist mae’n hanfodol yn fy marn i.

Mae’r llyfr yn manylu ein obsesiwn gyda’r oes pop a fu. Roedd wastad rhyw elfen o ddiddordeb mewn y gorffennol ond bellach mae lot mwy o enghreifftiau fel: bandiau yn ailffurfio, ail-creu neu ailgymysgu hen gerddoriaeth, ail-rhyddhau clasuron enwog a choll, artistiaid fel Duffy, Amy Winehouse, White Stripes, Girl Talk a Primal Scream ac amgueddfeydd pop o gwmpas y byd.

Mae Reynolds hefyd yn awgrymu gwreiddiau’r sefyllfa: argaeledd hen gerddoriaeth ar YouTube, Spotify ac MP3 (oedd ein 60au trwy’r dosbarthu yn hytrach na’r arddulliau cerddorol a genres newydd?), llwyddiant y diwydiant hanes pop fel busnes, gwahaniaethau gwleidyddol rhwng y 60au a nawr, hyd yn oed pethau fel diwedd Ras Ofod, diwedd moderniaeth a’r golled diddordeb mewn ‘Y Dyfodol’ fel cysyniad (e.e. diffyg ffuglen wyddonol) neu golled gobaith mewn beth sydd ar y gweill yn gymdeithas yn gyffredinol.

Beth sy’n digwydd pan fydden ni wedi ailgylchu popeth o’r gorffennol? Ydy’r obsesiwn yn bygythiad i arloesi a seiniau newydd nawr? Oedd y 60au ac ati yn arbennig ac unigryw mewn ffordd? Fydd gobaith o ysbrydoliaeth newydd yn ein degawd, oes ffordd mas?

Dw i’n bwriadu sgwennu cofnod neu dau neu tri ar Y Twll pan fyddi i’n gallu ffurfio meddyliau. Prif ffocws Reynolds yw diwylliant a diwydiant Anglo-Americanaidd sydd wedi bod yn ddylanwadol iawn ar Gymru wrth gwrs. Heblaw darn am Andy Votel a sôn bach am Welsh Rare Beat fel enghraifft does na ddim lot am Gymraeg yn uniongyrchol ond dw i’n meddwl bod mewnwelediadau i ein cerddoriaeth hefyd, naill ail SRG, pop o Gymru neu pa bynnag categori ti eisiau ystyried. Felly gwnaf i drio awgrymu syniadau cynnar am ei pherthnasedd i ein pop hefyd.

Gweler hefyd:

Chwildroadau cerddorol yn y 80au cynnar

Geiriau craff gan Rhys Mwyn am yr 80au fel rhan o erthygl am lyfr newydd Geraint Jarman:

O ran cyd-destun yr 80au cynnar, fe welwyd twf o grwpiau Cymraeg newydd, yn eu plith Tynal Tywyll (grp Ian Morris a gyfeiriwyd ato uchod) a grwpiau fel Y Cyrff, Yr Anhrefn wrth gwrs, Elfyn Presli, Traddodiad Ofnus. Ar y pryd doedd na fawr o neb allan yna yn rhoi unrhyw gymorth na chefnogaeth i’r grwpiau yma. Do fe gafodd Y Cyrff gefnogaeth Toni Schiavone a chriw’r Gymdeithas yng Nghlwyd ond fel arall doedd yna neb yna i drefnu gigs na recordio Tynal Tywyll neu Datblygu felly daeth yr holl grwpiau at ei gilydd i recordio’r LPs ‘Cam o’r Tywyllwch’ a ‘Gadael yr Ugeinfed Ganrif’ – casgliadau amlgyfrannog o’r grwpiau newydd yma.

Rwan dyma fy safbwynt i wrth gwrs. Gwrthodwyd chawarae’r recordiau yma gan nifer o gynhyrchwyr radio ar y pryd oherwydd eu “safon”. Roedd y cynhyrchwyr radio yn gyn aelodau o grwpiau Cymraeg, gwrthodwyd recordio’r grwpiau yma gan y Labeli Cymraeg a heblaw am Gell Clwyd fe wrthodwyd gigs i’r grwpiau yma gan drefnwyr y dydd. Ar ben hynny roeddwn i dan ddylanwad Francis Bacon a Malcolm McLaren ac o’r farn mai’r ffordd orau ymlaen fyddai creu Byd Pop Cymraeg newydd drwy chwlau’r hen fyd pop traddodiadol Gymraeg.

Ti’n gallu darllen y gweddill yr erthygl yn y Daily Post yma.

Wrth gwrs mae pethau wedi newid gymaint ers yr 80au… Trafodwch.