Chwildroadau cerddorol yn y 80au cynnar

Geiriau craff gan Rhys Mwyn am yr 80au fel rhan o erthygl am lyfr newydd Geraint Jarman:

O ran cyd-destun yr 80au cynnar, fe welwyd twf o grwpiau Cymraeg newydd, yn eu plith Tynal Tywyll (grp Ian Morris a gyfeiriwyd ato uchod) a grwpiau fel Y Cyrff, Yr Anhrefn wrth gwrs, Elfyn Presli, Traddodiad Ofnus. Ar y pryd doedd na fawr o neb allan yna yn rhoi unrhyw gymorth na chefnogaeth i’r grwpiau yma. Do fe gafodd Y Cyrff gefnogaeth Toni Schiavone a chriw’r Gymdeithas yng Nghlwyd ond fel arall doedd yna neb yna i drefnu gigs na recordio Tynal Tywyll neu Datblygu felly daeth yr holl grwpiau at ei gilydd i recordio’r LPs ‘Cam o’r Tywyllwch’ a ‘Gadael yr Ugeinfed Ganrif’ – casgliadau amlgyfrannog o’r grwpiau newydd yma.

Rwan dyma fy safbwynt i wrth gwrs. Gwrthodwyd chawarae’r recordiau yma gan nifer o gynhyrchwyr radio ar y pryd oherwydd eu “safon”. Roedd y cynhyrchwyr radio yn gyn aelodau o grwpiau Cymraeg, gwrthodwyd recordio’r grwpiau yma gan y Labeli Cymraeg a heblaw am Gell Clwyd fe wrthodwyd gigs i’r grwpiau yma gan drefnwyr y dydd. Ar ben hynny roeddwn i dan ddylanwad Francis Bacon a Malcolm McLaren ac o’r farn mai’r ffordd orau ymlaen fyddai creu Byd Pop Cymraeg newydd drwy chwlau’r hen fyd pop traddodiadol Gymraeg.

Ti’n gallu darllen y gweddill yr erthygl yn y Daily Post yma.

Wrth gwrs mae pethau wedi newid gymaint ers yr 80au… Trafodwch.

“Lle mae’r bandiau cyffrous?” meddai Cravos

Dw i newydd ffeindio’r geiriau cryf isod gan Steffan Cravos ar blog Pethe:

“Does dim syniadau newydd yn dod drosodd yn gerddorol…dyn ni yn 2010, pam does neb yn cynhyrchu dubstep yng Nghymraeg, lle mae’r bandiau cyffrous?”

Yn ddiweddar fe rhyddhaodd Meic Stevens albwm newydd, ‘Sing a Song of Sadness: Meic Stevens, The Love Songs’, ei ail albwm Saesneg (Outlander oedd y cyntaf), ond mae’r caneuon yn lled gyfarwydd. Caneuon Saesneg oedd Gwenllian a Chân Walter, a nifer helaeth o ganeuon enwog eraill, yn wreiddiol. Ond er y newid iaith, yn ôl Steffan Cravos, does dim byd newydd yn yr albwm hon. Meddai, “Mae’n 2010 erbyn hyn a da ni’n gwrando ar ganeuon o 50 mlynedd ‘nol.” Yr un oedd ei farn am ‘Enlli’, EP newydd y band Yucatan, “Dwi ‘di clywed e’ i gyd o’r blaen,” meddai gan ychwanegu, “mae eisiau chwyldroi’r sîn, mae gormod o hen stejars o gwmpas, mae eisiau gwaed newydd, mae eisau syniadau cyffrous newydd, mae eisiau chwyldro!

Unrhyw sylwadau? Wyt ti’n cytuno gyda Cravos neu ddim?

Mae’r Twll yn hapus i gyhoeddi erthyglau da am gerddoriaeth hefyd. Mae gyda fi un arall ar y gweill am fandiau cyfoes.

YCHWANEGOL 4/11/10: Mae Crash.Disco! yn ateb ar Twitter.

YCHWANEGOL 4/11/10: Diolch am y sylwadau, gwych! Maen nhw dal ar agor. Wrth gwrs dyn ni’n gallu sgwennu rhywbeth am unrhyw fandiau cyffrous newydd – dubstep neu unrhyw beth – os mae pobol eisiau dilyn cyngor Gareth Potter

Dewisiad o hoff ganeuon John Peel

John Peel ac Edward H.

Bu farw John Peel, DJ a chyflwynydd, chwe blynedd yn ôl heddiw.

Dyma *rhai* o’i hoff ganeuon fel teyrnged.


Magazine – Definitive Gaze
Band Howard Devoto o’r Buzzcocks yn wreiddiol


Joy Divison – Transmission (fersiwn sesiwn)
o Something Else, BBC 2, mis Medi 1979


Junior Murvin – Police and Thieves
Cynhychwyd y cân gan Lee “Scratch” Perry


Datblygu – Pop Peth
Cer i’r albwm Datblygu Peel Sessions ar Ankst am fersiwn arall a llawer mwy. Mae John Peel a Huw Stephens yn siarad am Datblygu yma.


The United States of America – The Garden of Earthly Delights
Psych penigamp o’r 60au


The Fall – Fiery Jack
O’r albwm Dragnet


Jeff Mills – The Bells
Techno o Detroit


The Orb – Towers of Dub
Dyb anhygoel ac epig, ti angen rig sain am hwn


Young Marble Giants – N.I.T.A (fersiwn teledu)
Mae’r fideo ‘ma bach yn dawel yn anffodus. Gan y band dylanwadol o Gaerdydd


The Three Ginx – On A Steamer Coming Over
Ar 78rpm


The Lurkers – Ain’t Got a Clue
Punk clasur ar goll


The Undertones – Teenage Kicks
Amlwg ond angenrheidiol yma

Mwy: darllediad morladron gan John Peel o 1967 a sesiwn Anhrefn cyntaf o 1986

Diolch i ugain_i_un am y llun